Cześć, jestem daktyl i pochodzę z ..

[źródło: http://www.saudidatesfruit.com]

W kilku najbliższych wpisach przedstawię Wam daktyle, czyli najsłodsze owoce świata, którymi słodzę sobie życie - z wyboru.  Na dziś trochę wiedzy rodem z Wikipedii, ciekawej dla daktylomaniaków, daktyloverów i innych zainteresowanych.

          Są bardzo pożywne. Mogą być jedzone na surowo, pieczone, zmielone na mąkę, z której następnie przygotowuje się chleb pustyni, wykorzystuje się je do wytwarzania chociażby takich produktów jak ocet, cukier, pasta, można z nich także wytłoczyć słodki syrop. Kilogram daktyli to ok 3000 kalorii, a spożycie kilkunastu daktyli w ciągu dnia, w zależności od gatunku jest w stanie uzupełnić całkowicie lub częściowo nasze dobowe zapotrzebowanie na niektóre minerały. Podczas pustynnych wędrówek karmi się nimi także wielbłądy i psy, podczas gdy nie ma wiele więcej do wyboru. Niektóre gatunki nawet tak smakują jakby były przysmakiem wielbłąda ;).

Daktyle są tu naturalnym dobrem narodowym krajów takich jak Arabia Saudyjska, Irak, Egipt, Izrael i są nieodłącznym elementem zarówno kultury jak i codziennego życia. Palma daktylowa widnieje w godle Arabii Saudyjskiej oraz Kataru. W Polsce występuje tylko jako ozdobna roślina doniczkowa.

Daktyle są owocami palmy daktylowej (Phoenix dactylifera), jednej  z  170 odmian drzew palmowych, której uprawa sięga 6000-7000 tysięcy lat p.n.e. przez co jest najdawniej uprawianym drzewem na Bliskim Wschodzie, skąd też pochodzi. Palmy daktylowe są z powodzeniem uprawiane w gorących i suchych częściach świata. Rosną od Maroko do podnóża Himalajów, a w XIX wieku trafiły nawet do Stanów Zjednoczonych, a dokładnie do Kaliforni.

Nazwa drzewa nawiązuje do mitu o feniksie, a także uważa się, że została nadana by podkreślić zdolność nasion daktyli do hibernacji (nawet na kilka dekad ) po to aby móc wykiełkować , kiedy nadejdą korzystne ku temu warunki.

Długość życia drzewa daktylowego określa się na około 100 lat (jeśli nie więcej), aczkolwiek ich największa produktywność przypada na te lata, gdy drzewo jest niższe, dzięki czemu łatwiej jest zebrać owoce. Drzewo zaczyna owocować w 5-6 roku, a największą dojrzałość owocową osiąga w wieku 15 lat. Palmy daktylowe osiągają wysokość 15-30 metrów, a rozpiętość rozpiętość korony drzew znajduje się pomiędzy 3-6 metrów.

Zapylane są głownie przez owady, jednak w niektórych krajach, takich jak Arabia, aby zwiększyć wydajność drzew stosuje się zapylanie ręczne. Czas potrzebny na osiągnięcie pełnej dojrzałości od momentu zapylenia to ok 200 dni, podczas których daktyle przechodzą przez poszczególne fazy (kimri, khalaal, rutab oraz tamr). Tym co odróżnia daktyle od innych owoców jest to, że mogą być sprzedawane w postaci 3 różnych dojrzałych faz owocu, podczas których mają inne właściwości fizjomorfologiczne oraz biochemiczne. Rozmiar daktyli sięga nawet 70 mm, zaś ich gama kolorów zaczyna się od żółtego, przechodząc przez jasnobrązowe, czerwone, do brązowych, ciemnobrązowych. Rodzajów daktyli jest kilkaset, a ich właściwości zależą do danego gatunku oraz warunków zewnętrznych. Ale o tym więcej tutaj.

Na Bliskim Wschodzie rocznie produkuje się 6 000 000 ton daktyli !

Egipt posiada największą na świecie uprawę daktyli,która rocznie daje 1 084 529 ton tych owoców, co stanowi  17 % światowej produkcji daktyli. Egipt jest liderem w produkcji,  z wynikiem zaledwie 3 % w skali światowej. Importerami daktyli z Egiptu są głownie Maroko, Indonezja, Malezja.

Drugim największym producentem daktyli na świecie jest Iran z wynikiem 947 809 ton rocznie oraz udziałem 7,7 % w światowym eksporcie. Daktyle z Iranu trafiają głownie do krajów Azjatyckich – Indie, Malezja, a także do Rosji.

Trzecim największym producentem daktyli jest Arabia Saudyjska, która posiada idealne warunki do uprawy daktyli. Saudyjskie uprawy dają rocznie 836 983 ton daktyli, oraz mają 8,8 % udział w światowym eksporcie daktyli. Importerami są głownie Jordan, Jemen i Kuweit.

Irak produkuje nieco mniej bo 675 440 ton daktyli, jednak udział w światowym eksporcie sięga 7,7 %.

W USA daktyle uprawiane są w Bard Valley oraz Coachella Valley, skąd otrzymuje się rocznie 33 000 ton daktyli.

 

[1] http://www.nutrition-and-you.com/dates.html 
[2] https://pl.wikipedia.org/wiki/Daktylowiec_w%C5%82a%C5%9Bciwy
[3] http://archive.aramcoworld.com/issue/197802/a.history.of.dates.htm 
[4] http://archive.aramcoworld.com/issue/196203/oasis.fruit.htm 
[5] http://archive.aramcoworld.com/issue/198501/cake.for.the.poor.htm 
[6] http://www.fao.org/docrep/t0681e/t0681e03.htm
[7] http://www.saudidatesfruit.com 
[8]http://theplate.nationalgeographic.com/2015/06/18/dates-the-sticky-history-of-a-sweet-fruit/ 
[9] http://www.worldatlas.com/articles/world-leading-countries-growing-fresh-dates.html